Κωνσταντίνος Χ. Παπαδόπουλος,
Επιμελητής Α΄ Καρδιολογίας, Νοσοκομείο ΄΄Κοργαλένειο – Μπενάκειο΄΄ Ε.Ε.Σ.
Με δεδομένη την ανάγκη ίδρυσης ιατρείων διακοπής του καπνίσματος ως ένα σημαντικό μέσο πολιτικής υγείας διακοπής και με βάση τα δεδομένα της ‘SWOT analysis’ παρατίθεται λεπτομερώς στη συνέχεια ο επιχειρησιακός σχεδιασμός – προγραμματισμός για την ίδρυση ενός τέτοιου ιατρείου.
Τα στάδια είναι τα ακόλουθα:
α) Καθορισμός σκοπών
β) Ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων
γ) Διερεύνηση συνθηκών
δ) Αξιολόγηση εναλλακτικών και επιλογή της βέλτιστης δυνατής
ε) Διαμόρφωση επιμέρους σχεδίων και εφαρμογή του σχεδιασμού
α) Καθορισμός Σκοπών
α1) Η δημιουργία του ιατρείου καπνίσματος εντός του καθορισμένου νοσοκομείου που
περιλαμβάνει:
– Τη στελέχωση με το κατάλληλο προσωπικό
– Την εύρεση και τον εξοπλισμό του κατάλληλου χώρου λειτουργίας,
α2) Η ανάπτυξη και εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία ενός ιατρείου με:
- Έμφαση στην ένταξη των νοσηλευόμενων καπνιστών ασθενών με καρδιαγγειακές και πνευμονολογικές παθήσεις και στον νεανικό πληθυσμό της περιοχής.
- Στόχο την ένταξη και παραμονή στο ιατρείο του 80% των καπνιστών ασθενών που παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο.
Μετά τον καθορισμό των σκοπών ακολουθεί η επιλογή / ανάπτυξη ομάδας εργασίας επιχειρησιακού σχεδιασμού προγραμματισμού αποτελούμενη από τον ιατρό που θα διευθύνει το ιατρείο (η επιλογή του οποίου θα γίνει με βάση τα απαιτούμενα προσόντα και κατόπιν συνεννόησης του διευθυντή της πνευμονολογικής και καρδιολογικής κλινικής και του διευθυντή της ιατρικής υπηρεσίας) και από μέλη της νοσηλευτικής και τεχνικής υπηρεσίας.
Σε ότι αφορά τη δημιουργία (σκοπός α1) του ιατρείου, ο ρόλος της ομάδας εργασίας έγκειται στην:
- Συνεργασία με την τεχνική και διοικητική υπηρεσία του νοσοκομείου για την επιλογή του χώρου που θα στεγαστεί το ιατρείο και του υλικοτεχνικού εξοπλισμού που αυτό χρειάζεται
- Επιλογή του συνεργαζόμενου προσωπικού: Ψυχολόγου, διαιτολόγου, νοσηλεύτριας / γραμματέας.
- Υποβολή προς έγκριση στο επιστημονικό και διοικητικό συμβούλιο του νοσοκομείο του πλήρους προγράμματος ανάπτυξης του ιατρείου.
β) Καθορισμός Εναλλακτικών
Αφορούν:
-Στην επιλογή προσωπικού: Πνευμονολόγος η κύρια επιλογή, Γενικός ιατρός ή καρδιολόγος οι εναλλακτικές για υπεύθυνος ιατρείου.
-Στο χώρο του ιατρείου: Ιδανικά νέος διαμορφωμένος χώρος, έκτασης τουλάχιστον 30m2 εγγύς της πνευμονολογικής κλινικής, εναλλακτικά χώρος που θα προκύψει από προσωπικό που θα αποχωρήσει ή από άλλες δραστηριότητες εντός νοσοκομείου. Ο χώρος θα πρέπει να πληροί τις ελάχιστες συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής.
-Στον εξοπλισμό του χώρου και τον οικονομικό προϋπολογισμό αυτού: Απαραίτητος ο στοιχειώδης εξοπλισμός με είδη γραφείου, εξεταστική κλίνη,συσκευές εκτίμησης βασικών ζωτικών σημείων, σπιρομέτρου καθώς και η ύπαρξη ηλεκτρονικού υπολογιστή με δυνατότητες διαδυκτιακής σύνδεσης και αποθήκευσης των καπνιζόντων (ασθενών) με τη μορφή ψηφιακού ιατρικού φακέλου. Υπολογιζόμενο κόστος εξοπλισμού που θα καλυφθεί είτε από χρηματοδότηση του νοσοκομείου μέσω του γραφείου προμηθειών ή από συνεργασία με συναφείς φαρμακευτικές εταιρείες ή ιδρύματα υπό μορφή δωρεάς.
γ) Διερεύνηση Συνθηκών
– Υπάρχει και είναι διαθέσιμό το κατάλληλο προσωπικό που θα στηρίξει το ιατρείο?
– Υπάρχει προϋπολογισμός του νοσοκομείου, επαρκής για τον εξοπλισμό του?
-Υπάρχει δυνατότητα συνεργασίας με κοινωφελή ιδρύματα (κατά προτίμηση) ή φαρμακευτικές εταιρείες?
δ) Αξιολόγηση Εναλλακτικών και επιλογή της βέλτιστης:
Με βάση το καθορισμό εναλλακτικών και τη διερεύνηση συνθηκών η ομάδα εργασίας θα αξιολογήσει το προσωπικό που θα συμμετέχει, τα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και τον τρόπο χρηματοδότησης του ιατρείου και θα λάβει τις τελικές αποφάσεις στοχεύοντας στις βέλτιστες δυνατές λύσεις.
ε) Σχεδιασμός δράσης:
- Απόφαση από την ομάδα εργασίας για την επιλογή προσωπικού, τον καθορισμό και τον εξοπλισμό του χώρου, τις ημέρες και το ωράριο λειτουργίας του ιατρείου.
- Υποβολή προς έγκριση στο επιστημονικό και διοικητικό συμβούλιο του νοσοκομείο του πλήρους προγράμματος ανάπτυξης του ιατρείου.
- Μετά την έγκριση από τα συμβούλια απελευθέρωση από το τμήμα οικονομικού των κονδυλίων για τη δημιουργία του ιατρείου.
Εναλλακτικά διενέργεια διαδικασίας για την χορήγηση και αποδοχή δωρεάς από κοινωφελή ιδρύματα ή φαρμακευτικές εταιρείες του κόστους που θα προκύψει. Θα σταλεί αίτηση όπου θα αναφέρεται η αναγκαιότητα της ύπαρξης του ιατρείου και η αδυναμία χρηματοδότησης του.
- Με την έγκριση του ποσού, συνεννόηση με την τεχνική υπηρεσία και διενέργεια από το γραφείο προμηθειών διαγωνισμού επιλογής εταιρείας (ιων) που θα δρομολογήσει τις εργασίες διαμόρφωσης του χώρου και θα προμηθεύσει τον προαναφερόμενο υλικοτεχνικό εξοπλισμό.
- Παρακολούθηση / Έλεγχος από την ομάδα εργασίας για την ομαλή και στο προκαθορισμένο χρονικό διάστημα πορεία του έργου.
Σε ότι αφορά τη λειτουργία (σκοπός α2) του ιατρείου, το σχέδιο είναι το ακόλουθο:
Εύρεση εναλλακτικών
Απόφαση για:
- Τις ημέρες και το ωράριο λειτουργίας του ιατρείου
- Τον τρόπο επικοινωνίας και κλεισίματος ραντεβού από τους ασθενείς.
- Τον τρόπο εξέτασης των ασθενών από τη διεπιστημονική ομάδα.
- Τον τρόπο γνωστοποίησης και διαφήμισης του ιατρείου στους παρόχους υγείας και το κοινό.
Επιλογή εναλλακτικής
- Επιλογή διενέργειας του ιατρείου δύο φορές την εβδομάδα τη μια από τις οποίες θα εντάσσονται κατόπιν προσωπικής συνεννόησης με το προσωπικό του ιατρείου οι νοσηλευόμενοι ασθενείς και την άλλη οι καπνιστές με τηλεφωνική κράτηση μέσω του κοινού αριθμού ραντεβού.
- Επιλογή μιας αρχικής επίσκεψης / ενημέρωσης από την διεπιστημονική ομάδα για κάθε ασθενή και στη συνέχεια πρόσκληση επί εμφάνισης προβλημάτων
Σχέδιο δράσης
- Απόφαση για μέρες / ωράριο λειτουργίας του ιατρείου
- Εκπαίδευση του επιλεγόμενου προσωπικού με συμμετοχή σε σεμινάρια ή παρακολούθηση αντίστοιχων ιατρείων έως την ολοκλήρωσή του
- Ανακοίνωση λειτουργίας του ιατρείου σε όλους τους αρμόδιους φορείς (υπουργείο, εργαζόμενους στο νοσοκομείο)
- Ανακοίνωση, ενημέρωση, ΄΄διαφήμιση΄΄ στους φορείς της τοπικής κοινωνίας μέσω τοπικών μέσων επικοινωνίας / ενημέρωσης
- Οργάνωση σεμιναρίων / ημερίδων από το ιατρείο προς εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και ευαισθητοποίηση του κοινού
